De Nederlandse overheid is actief bezig om ongedocumenteerden (illegalen) uit Nederland te zetten naar het land waar zij wel rechtmatig verblijf hebben. Soms is het in zulke gevallen mogelijk voor de Nederlandse overheid om een vreemdeling in bewaring te stellen. Dat betekent dat diegene wordt opgesloten in een gevangenis. Dit is een zeer zware maatregel die enkel als laatste redmiddel mag worden gebruikt nadat de vreemdeling de kans heeft gekregen om het land vrijwillig te verlaten. Iedere bewaring dient te beginnen met een terugkeerbesluit. Is er geen terugkeerbesluit dan is de bewaring onrechtmatig. Er dient dan beroep ingesteld te worden bij de rechtbank. Ons kantoor staat dergelijke procedures kosteloos bij en doet mee aan het piket-rooster. Dat betekent dat een vreemdeling die vast zit een voorkeursadvocaat kan opgeven en deze hem of haar kosteloos zal bij staan. 

Pas bij een eerste beroep, kort nadat de vreemdeling in bewaring is gesteld, beoordeelt de rechter of de maatregel vreemdelingenbewaring op zorgvuldige en juiste wijze is opgelegd. De rechter beoordeelt of met een lichtere maatregel, zoals een meldplicht, had kunnen worden volstaan. Ook kijkt de rechter of de IND voldoende heeft gedaan om de vreemdeling uit te zetten. Ook beoordeelt de rechter of er een reële mogelijkheid is om de vreemdeling uit te zetten (uitzettingsperspectief).

Als de rechtbank het beroep gegrond verklaart en de opheffing van de maatregel van vreemdelingenbewaring gelast, kan de rechtbank ook een vergoeding toekennen voor de tijd dat de vreemdeling onrechtmatig is vastgehouden.

Als de rechtbank het eerste beroep ongegrond verklaart, kan in latere beroepen alleen worden geklaagd over de snelheid en vooruitzichten van uitzetting door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Daarnaast zal de rechter, zeker als de detentie langer duurt, een belangenafweging maken. De maximale duur van detentie van een vreemdeling is in de regel zes maanden. In bijzondere gevallen, zoals actief verzet tegen uitzetting, is het (absolute) maximum achttien maanden. Het is duidelijk dat het eerste beroep de meeste kansen biedt. Daarom is het raadzaam om na detentie zo snel mogelijk contact met ons op te nemen.